کاشی کار وهنرمندان کاشی کاری در ایران

در ادامه پست قبلی که در خصوص هنر کاشی کارو کاشی کاری ساختمان در ایران نوشتیم و تا دوره صفویان نیز پیش رفتیم،حال باید ادامه مطلب را بیان کنیم.

در دوره صفویان نیز کاشی کاری ساختمان توسط کاشی کار بسیار رواج داشت.از این رو بسیاری از محرابها و مساجد و مدارس با این هنر کاشی کاری توسط کاشی کار خبره پوشانده و مزین شده و عصر جدیدی را برای کاشی  کاری و کاشی کار فراهم آورد.

به عنوان مثال مکانی که به عنوان نمونه ای بی نظیر ازاین دوره وجود دارد می توان به کاشی کاری مسجدشاه در میدان نقش جهان اصفهان که امروزه به میدان امام خمینی در اصفهان مشهور است اشاره نمود که واقعا در نوع خود بی نظیر است.

در دوره صفویان کاشی کار ماهر طرح های جدیدی را وارد این حوزه نموده و آن را جایگزین طرح های قبلی کردند که معروف ترین این طرح های کاشی کاری می توان به تکنیک کاشی هفت رنگ اشاره کرد که توسط کاشی کار ان و معماران آن دوره طراحی شده است  .در  آن دوره بالعکس دوره های قبل مجددا به طراحی به طراحی حیوانات و انسان ها بر روی کاشی ها روز آوردند.درآن روزگاران کاشی کار از چند رنگ بر روی کاشی ها استفاده می کردند که می توان به رنگ های مشکی،لاجوردی ،سفید و فیروزه ای و قرمز و حنایی اشاره نمود.البته این رنگها فقط تا زمان دوره قاجار وجود داشته اند و لزوما در دوره قاجار رنگهار  زرد و نارنجی به آن اضافه گردید.

در ان دوره به منظور اینکه تجار در باریان مراوداتی را با غرب داشته اند و رفت وامد هایی شکل گرفته بود نقاشی ها و طرح های غربی نیز به طرح های اصیل ایرانی وهنر و کاشی کار ی و معماری ایرانی اضافه گردید.

باید بدانید به دلیل مراوده باغرب حتی رنگ های جدیدی به این هنر وارد گردید که به طور مثال می توان به طرح و رنگ گل لندنی اشاره کرد.حتی در این دوره کاشی کار ان طرح هایی از زندگی نجیب زادگان و شاهزادگان دوره قاجار بر روی کاشی ها اوردند که باعث خوشامد درباریان شد.

در دوره قاجار کاشی کاران و طراحان این صنعت بر روی لعاب کاری کاشی ها بسیار تمرکز نمودند و از نظر مقاومت و استحکام این کاشی ها را به درجه بالایی رساندند که باعث پیدایش تحول بزرگی در این زمینه شد.

در هنر کاشی سازی در این چند شهر جزو پیشرفته ترین شهرها در این زمین بوده اند و طراحان و سازندگان کاشی کار آن ها اثرات و یادگاری های ماندگاری را قرار داده اند که می توان به شهر های اصفهان، قم همدان و نائین تهران و کاشان اشاره نمود.البته شهرهای نامبرده شده را میتوان پیشرفته تر از تمام شهرها در آن زمان دانست که هم در استحکام کاشی و هم دارا بودن از طرح های چشم نواز .

گروه خدمات ساختمانی سون در سال ۱۳۶۰ توسط مهندس علی مومنی با هدف ارائه خدمات بنایی ساختمان ، بازسازی و نوسازی ، کاشی کاری و سنگ کاری و زیباسازی تاسیس گردید و در طول این سال ها ۳۵ بنا ، ۱۴ کاشی کار و ۸ مهندس معمار را تحت اشتغال خود درآورد و گام بزرگی در راستای اشتغال زایی و ارائه خدمات ساختمانی برداشت .
http://7kashikar.ir

از این رو نام کاشی را به تجلیل از هنر زیاد کاشی کار کاشان انتخاب نموده اند.

در آن دوره دو استاد بزرگ وجود داشت که تحول بزرگی در هنر کاشی به وجود آوردند.

یکی از آن ها استاد حاج حسین کاشی پز و دیگری استاد علی محمد اصفهانی اشاره نمود.

استاد علی محمد اصفهانی که در اواخرسلطنت قاجار بوده است و رساله ای در سال ۱۳۰۵هجری قمری  به چاپ رسانده است.این ستاد بزرگ آثار زیادی را از خود به یادگار گذاشته است که یکی از این آثار که بر کسی پوشیده نیست نصب چند کاشی بر روی درب ورودی صحن حرم عبدالعظیم حسنی می باشد.

همچنین استاد حسین کاشی پز یک از پرافتخار ترین کاشی سازان در اواخر حکومت قاجار است.جالب است بدانید سر در باغ ملی تهران به دست این کاشی ساز  و کاشی کار استاد با کاشی های طرح دار زیبا و تاریخی مزین شده است.در این دوران کاخ های زیادی برگرفته از طرح های هخامنشی و ساسانی تزیین شده است.که از بین این طرح ها طرح گل و مرغ و شکارگاه های ایران نیز چشم نوازی میکند.

دراین دوره کتیبه ها و کاشی های زیبای بسیاری جای مانده از  دوره قاجاریه بسیار طرفدار دارد که حاضرند هزینه های بسیار بالایی هم برای حفظ و نگهداری آن ها انجام دهند.کسانی هستند امروزه که در منزل شخصی خود از این طرح ها استفاده میکنند و قدر و منزلت این طرح ها را میدانند و از وجود طرح های اصیل ایرانی استفاده و لذت میبرند.البته برای نصب آن ها باید از کاشی کاران خبره و ماهر استفاده نمود.